ROZUMNI / Szkoła podstawowa / Klasa IV

Cele bloku: ROZUMNI. Rozumienie rzeczywistości przyrodniczej

Obserwujemy i doświadczamy.

Spełniamy wymagania ogólne podstawy programowej przyrody dla szkoły podstawowej.

Klasa IV szkoły podstawowej

Wymagania na 1 trymestr
Przyroda

TREŚCI Dla klasy IV	WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Uczeń po 1 trymestrze:
Przyroda w naszym najbliższym otoczeniu. Jak pracuje badacz przyrody?	rozpoznaje obiekty przyrodnicze i antropomorficzne, wykonuje prosty szkic terenu, np.: znajdującego się w najbliższej okolicy, zaznacza elementy przyrody i panujące tam warunki przyrodnicze (np. wilgotność, oświetlenie, temperatura itp.) charakteryzuje warunki przyrodnicze panujące na opisywanym terenie oraz analizuje związki między nimi a występowaniem organizmów oraz działalnością człowieka charakteryzuje związek między formą terenu, a sposobami jej wykorzystania przez roślinność, zwierzęta oraz człowieka, opisuje wpływ działalności organizmów na przekształcanie zastanych form terenu obserwuje działalność wody i rozmawia o jej roli w kształtowaniu terenu, np.: o warunkach sprzyjających powstawaniu jezior rozpoznaje najpospolitsze skały planuje i potrafi wykonać badanie budowy i cech skał (piasek, granit, wapienie) oraz minerałów (np. piasek, bursztyn, krzemień, gips) charakteryzuje sposoby poznawania przyrody oraz ustala reguły poprawnego zachowania podczas prac badawczych. rozumie sens najważniejszych zasad bezpieczeństwa podczas prac badawczych, potrafi przedstawiać modele wybranych, prostych zjawisk przyrodniczych (np. powstawanie wiatru)
Co warto wiedzieć o prognozie pogody?	opisuje pogodę i wyjaśnia wpływ różnych czynników na obserwowane różnice stanu pogody w różnych miejscach obserwuje i mierzy zmiany pogody (np. kierunek i siłę wiatru, temperaturę, zmiany zachmurzenia, opady) potrafi zdefiniować prędkość (szybkość) jako odległość pokonaną w jednostce czasu oraz dokonuje zmiany jednostek prędkości odczytuje informacje zawarte w prognozie pogody; ocenia ich prawdziwość i dyskutuje o ich sprawdzalności rozmawia na temat czynników, od których zależne są warunki atmosferyczne w danym miejscu (np. układ budynków, wzniesień) określa wpływ pogody na samopoczucie człowieka oraz opisuje, jak ubrać się odpowiednio do pogody

Klasa IV szkoły podstawowej

Wymagania na 2 trymestr
Przyroda

TREŚCI Dla klasy IV	WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Uczeń po 2 trymestrze:
Jak zbudowany jest otaczający nas świat?	bada cechy substancji, z których wykonane są różne przedmioty (stan skupienia, kształt, barwa, twardość itp.) bada procesy, interpretuje wyniki obserwacji tych procesów przedstawionych na modelu i odnosi je do rzeczywistych zjawisk przyrodniczych potrafi wyjaśnić, czym są substancje proste i substancje złożone, podaje przykłady przedstawia budowę materii buduje modele atomów i cząsteczek
Właściwości ciał (substancji).	wymienia przykłady metali i niemetali oraz podaje przykłady ich zastosowania bada właściwości cieczy, gazu, ciała stałego (ściśliwość) przeprowadza doświadczenia obrazujące sposób rozchodzenia się zapachu i mieszania się cieczy bada eksperymentalnie rozszerzalność i kurczenie się substancji pod wpływem zmian temperatury na przykładzie metali bada eksperymentalnie objętość wody w niskich temperaturach – anormalne właściwości wody dokonuje pomiarów temperatury wody
Masa i ciężar.	dokonuje pomiarów wagi różnych przedmiotów – masa a wielkość, kształt i objętość bada zachowanie się przedmiotów w zależności od masy bada zachowanie masy podczas zmiany stanów skupienia substancji, na przykład wody mierzy wielkość siły przyciągania w zależności od masy ciała odróżnia pojęcie masy od pojęcia ciężaru
Stany skupienia.	opisuje właściwości stanów skupienia materii na przykładzie wody opisuje mikroskopowy obraz budowy cieczy, gazu i ciała stałego
Jak różnią się substancje? Właściwości fizyczne i chemiczne substancji.	dyskutuje o zjawiskach fizycznych wykorzystywanych w kuchni podczas przygotowywania posiłków oraz o materiałach, z których wykonane są przedmioty codziennego użytku (np. sztućce, naczynia) bada rozpuszczalności różnych substancji (np. cukru, piasku) w wodzie przeprowadza rozdział mieszanin niejednorodnych (np. wody i piasku, wody i kredy) obserwuje przemiany chemiczne na przykładzie procesów zachodzących podczas przygotowywaniu posiłków, na przykład pieczenia ciasta odróżnia przemiany chemiczne i fizyczne podaje przykłady dyskutuje o odwracalnych i nieodwracalnych przemianach znanych z codziennego życia

Klasa IV szkoły podstawowej

Wymagania na 3 trymestr
Przyroda

TREŚCI Dla klasy IV	WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Uczeń po 3 trymestrze:
Siły. Sumowanie sił.	uczestniczy w zabawie polegającej na przeciąganiu liny, wykorzystując zasadę sumowania sił działających w tym samym kierunku oraz zasadę znoszenia się sił o przeciwnym kierunku poznaje zasadę działania oraz zastosowania dźwigni (np. buduje model mający przedstawić zasadę działania dźwigni)
Siła wyporu. Gęstość.	bada zachowanie się w wodzie przedmiotów zbudowanych z różnych substancji określa gęstość różnych substancji (np. oleju i wody) bada działanie siły wyporu wody bada wpływ gęstości i objętości różnych przedmiotów na ich zdolność pływania
Siła wywierana przez gaz i ciecz na ścianki naczynia.	bada siłę nacisku ciała na podłoże i jej związek z ciężarem i wielkością powierzchni styku określa zależność między objętością oraz wysokością słupa cieczy bądź gazu a wartością ciśnienia
Zjawiska elektrostatyczne, elektryczne i magnetyczne.	bada zjawisko oddziaływań elektrostatycznych rozmawia o zasadach bezpiecznego korzystania z prądu, postępowania w przypadku porażenia prądem oraz przebywania w pobliżu zerwanej linii energetycznej buduje obwód eklektyczny bada przewodnictwo różnych substancji (w tym wody),odróżnia od siebie przewodniki i izolatory oraz podaje przykłady ich zastosowania wyjaśnia zasadę działania dzwonka oraz silnika elektrycznego na podstawie schematu bada działanie prądnicy na przykładzie działania dynama bada wpływ magnesu na wskazania kompasu, bada oddziaływania między dwoma magnesami buduje elektromagnes, obserwuje oddziaływania między elektromagnesem a różnymi drobnymi, żelaznymi przedmiotami (np. opiłkami żelaza) lub kompasem podaje zużycie energii elektrycznej przez różne urządzenia elektryczne gospodarstwa domowego oraz dyskutuje nad sposobami oszczędzania energii elektrycznej w gospodarstwie domowym potrafić podjąć działania prowadzące do oszczędzania energii w domu i w szkole
Zjawiska akustyczne.	bada wytwarzanie dźwięków oraz ich wysokość bada zjawisko przenoszenia fal dźwiękowych w powietrzu , w wodzie oraz przez różne przedmioty bada prędkość dźwięku oraz odbijania się dźwięku (echo)
Słońce – źródło światła i energii.	poznaje dane dotyczące wielkości, odległości, temperatury Słońca i Księżyca, poznaje budowę Układu Słonecznego i postać Mikołaja Kopernika bada zjawiska odbijania się promieni światła, załamania światła, cienia, skupienia światła i sposób rozchodzenia się promieni światła oraz widmo światła białego bada wpływ promieni słonecznych na temperaturę otoczenia charakteryzuje sposoby wykorzystania energii cieplnej pochodzącej od Słońca bada zależności kierunku i długości cienia od położenia Słońca, dokonuje pomiarów wysokości Słońca za pomocą gnomonu opisuje zależność temperatury otoczenia od wysokości górowania Słońca

Egzamin klasyfikacyjny z bloku ROZUMNI w klasie IV szkoły podstawowej obejmuje wyżej wymienione wymagania programowe i umożliwia uzyskanie oceny z przyrody.