Cele
bloku: ROZUMNI. Rozumienie
rzeczywistości przyrodniczej
Obserwujemy i doświadczamy.
Spełniamy
wymagania ogólne podstawy programowej przyrody i zajęć technicznych dla szkoły
podstawowej.
Klasa VI
szkoły podstawowej
Wymagania
na 7 trymestr
TREŚCI
Dla
klasy VI
|
WYMAGANIA
SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po
7 trymestrze:
|
Natura
Wszechświata.
|
przedstawia
znane mu naukowe koncepcje na temat powstania Wszechświata, np. teorię
Wielkiego Wybuchu
|
Wszechświat
widziany z Ziemi.
|
rozróżnia
ciała niebieskie na podstawie ich najważniejszych cech
potrafi
zbadać zjawisko odbicia światła oraz przenieść właściwości zaobserwowane na
modelu na rzeczywiste zjawiska
wyjaśnia,
dlaczego Słońce jest widoczne na sferze niebieskiej jako największa gwiazda
wyjaśnia
znaczenie terminów: zaćmienie Słońca, zaćmienie Księżyca
wyznacza
kierunek północny za pomocą Gwiazdy Polarnej
przedstawia
położenie Słońca na tle różnych gwiazdozbiorów (znaków Zodiaku) w ciągu roku
i interpretuje przyczyny rocznej wędrówki Słońca na tle znaków Zodiaku
konstruuje
własną klasyfikację planet Układu Słonecznego
ogląda,
porównuje i interpretuje informacje przedstawione na schemacie modelu
geocentrycznego i heliocentrycznego
rozmawia
o tym, że nauka się wciąż rozwija (np. podaje informacje dotyczące Plutona).
|
Planeta
Ziemia widziana z kosmosu.
|
dyskutuje
o rozmiarach i kształcie Ziemi,
formułuje
argumenty przemawiające za kulistym kształtem Ziemi
|
Ziemia
jako magnes.
|
odczytuje
ze schematu i interpretuje informacje dotyczące wyznaczania kierunku północnego
potrafi
posłużyć się kompasem i wyjaśnić zasadę jego działania,
sprawdza,
wykonując eksperyment, które przedmioty zakłócają pracę kompasu
odczytuje
z rysunku informacje dotyczące pola magnetycznego Ziemi (biegunów
geograficznych i magnetycznych
|
Podróże
i odkrycia przyrodnicze.
|
rozmawia
o skutkach wielkich odkryć geograficznych oraz przełomowych badań
przyrodniczych
opisuje
postacie i dokonania znanych podróżników, odkrywców, przyrodników
|
Dlaczego
globus jest w kratkę?
|
bada
cechy południków i równoleżników
wyznacza
miejscowy południk geograficzny
porównuje
odległości między miejscowościami na mapach i globusie
wyznacza
współrzędne geograficzne miejscowości, w której mieszka
wyznacza
trasę podróży dookoła świata, podając dokładne współrzędne odwiedzanych
miejsc (stopnie, minuty)
ćwiczy
odczytywanie z mapy współrzędnych geograficznych
|
Ziemia
się kręci. Ruch obrotowy Ziemi.
|
potrafi
wyjaśnić, posługując się modelem, w jaki sposób zmienia się oświetlenie Ziemi
podczas jej ruchu obrotowego
mierzy
drogę, jaką pokonują punkty leżące na wybranych równoleżnikach podczas
pełnego obrotu Ziemi
wyznacza
miejsca na kuli ziemskiej, w których Słońce góruje w tej samej chwili
oblicza
miejscowy czas słoneczny dla różnych punktów na Ziemi
uzasadnia
konieczność wprowadzenia czasu strefowego i urzędowego
odczytuje
z mapy stref czasowych czas strefowy w różnych punktach na Ziemi
porównuje
czas urzędowy stosowany w Polsce z miejscowym czasem słonecznym
obserwuje
moment południa słonecznego w swojej miejscowości i porównuje z godziną
pokazywaną na zegarku
odczytuje
z rysunku i interpretuje informacje dotyczące wpływu linii zmiany daty na
datę podczas podróży
|
Pory
roku.
|
przedstawia
charakterystyczne cechy ruchu obiegowego Ziemi
odczytuje
ze schematów dane dotyczące oświetlenia Ziemi w pierwszym dniu każdej pory
roku w Polsce, prowadzi dyskusję na ten temat, wyjaśnia przyczynę istnienia
dni i nocy
wyjaśnia
przyczynę istnienia pór roku
wyznacza
czas strefowy na podstawie map stref czasu
opisuje zależności
między szerokością geograficzną a wysokością Słońca
potrafi
odczytać ze schematów oświetlenia Ziemi w różnych porach roku
charakterystyczne
cechy związane z oświetleniem Ziemi
przedstawia
związek między wysokością Słońca (szerokością geograficzną) a temperaturą
wymienia
cechy każdej ze stref oświetlenia na podstawie zmian wysokości Słońca w ciągu
roku
odczytuje
z mapy informacje dotyczące przebiegu prądów morskich
interpretuje
dane przedstawione na schemacie opisującym powstawanie bryzy
analizuje
schemat przedstawiający globalną cyrkulację powietrza – stałe kierunki
wiatrów na świecie
odczytuje
z rysunku informacje dotyczące pływów morskich
wykazuje
znaczenie pływów morskich dla gospodarki człowieka, samodzielnie wyszukuje
potrzebne informacje
określa,
na podstawie analizy mapy sejsmicznej, które regiony świata są narażone na
zniszczenia wywołane tsunami
omawia
rolę prądów morskich w kształtowaniu klimatu
rozmawia
o roli prądów morskich w transporcie (nawiązuje do wielkich odkryć geograficznych)
|
Klasa VI
szkoły podstawowej
Wymagania
na 8 trymestr
TREŚCI
Dla
klasy VI
|
WYMAGANIA
SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po
8 trymestrze:
|
Kontynenty
i oceany.
|
określa
na podstawie globusa rozmieszczenie lądów i oceanów na kuli ziemskiej i
granice między oceanami oraz kontynentami
wskazuje
na mapie kontynenty, oceany i charakterystyczne elementy linii brzegowej,
najwyższe łańcuchy górskie, niziny, wyżyny, najwyższy szczyt i najgłębszą
depresję
odczytuje
z tabeli dane dotyczące powierzchni, głębokości średniej i maksymalnej
oceanów i kontynentów oraz porównuje odczytane wartości
podaje
przykłady i krótko opisuje organizmy żyjące w oceanach
samodzielnie
formułuje definicje: nizin, depresji, wyżyn i gór
określa
cechy charakterystyczne ukształtowania powierzchni poszczególnych kontynentów
|
Krajobrazy
Ziemi.
|
odczytuje
informacje ze schematów i mapy, ustala, jakie czynniki wpływają na klimat
Ziemi
analizuje
rozkład temperatury i opadów w poszczególnych strefach klimatycznych
porównuje
temperatury i opady w poszczególnych typach klimatów w danej strefie
klimatycznej, a następnie określa, co jest podstawą wydzielenia typów klimatu
odczytuje
z tabeli oraz map dane dotyczące klimatu, podstawowych stref klimatycznych
świata (strefa równikowa, zwrotnikowa, podzwrotnikowa, umiarkowana ciepła,
umiarkowana chłodna, okołobiegunowa)
wyjaśnia
wpływ szerokości geograficznej, morza, prądów morskich, ukształtowania
powierzchni na klimat
charakteryzuje
związek między położeniem geograficznym a występowaniem danego krajobrazu
strefowego
opisuje,
na przykładach przystosowanie organizmów do życia w danej strefie
krajobrazowej
stawia
hipotezy dotyczące przystosowania organizmów do życia w określonym
krajobrazie ziemi (krajobraz lasu równikowego, sawanny, pustynny, śródziemnomorski)
i omawia je podczas rozmowy z rówieśnikami
omawia,
w jaki sposób warunki klimatyczne wpływają na życie ludzi w poszczególnych
krajobrazach Ziemi
|
Organizmy
z dalekich krain.
|
dyskutuje
o odpowiedzialności, jaka spoczywa na hodowcy roślin lub zwierząt
prezentuje
egzotyczne gatunki organizmów hodowanych w Polsce
określa
wymagania organizmów hodowanych przez człowieka (rośliny doniczkowe,
ogrodowe, zwierzęta) na podstawie wiedzy o regionie ich pochodzenia
|
Piękno
przyrody.
|
wyszukuje
w różnych źródłach informacje na temat cudów natury na świecie, opisuje znane
mu cuda natury
wyszukuje
nazwy organizacji zajmujących się ochroną środowiska na świecie
|
Klasa VI
szkoły podstawowej
Wymagania
na 9 trymestr
TREŚCI
Dla
klasy VI
|
WYMAGANIA
SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 9 trymestrze:
|
Położenie
i powierzchnia Polski. Poznajemy Polskę.
|
odczytuje
z mapy informacje dotyczące położenia Polski i cech środowiska geograficznego
odczytuje
z tabeli dane dotyczące powierzchni i granic Polski
określa
położenie Polski na tle ukształtowania powierzchni Europy
bada
wpływ ukształtowania powierzchni i położenia Polski na przyrodę
wskazuje
położenie swojej miejscowości na mapie administracyjnej Polski
odczytuje
z mapy informacje dotyczące położenia, ukształtowania terenu, występowania
bogactw mineralnych, klimatu (temperatura, opady) poszczególnych krain
geograficznych Polski
prezentuje
dane dotyczące atrakcji turystycznych znajdujących się na terenie wybranych
krain geograficznych Polski
porównuje
cechy Tatr i Alp
|
Charakterystyczne
ekosystemy naszej Ojczyzny.
|
odczytuje
ze schematu informacje dotyczące zależności pokarmowych w środowisku
poznaje
podstawowe pojęcia związane z ekologią
|
Jezioro
jako ekosystem.
|
odczytuje
z rysunku informacje dotyczące budowy jeziora, a następnie rozmawia o swoich
spostrzeżeniach dotyczących budowy tego typu zbiorników
analizuje
schematy przedstawiające zależności pokarmowe występujące w jeziorze oraz
podaje własne przykłady łańcuchów pokarmowych typowych dla tego ekosystemu
przedstawia
właściwości wody warunkujące życie organizmów w zbiornikach wodnych
|
Las jako
ekosystem.
|
odczytuje
ze schematu informacje dotyczące piętrowej budowy lasu oraz obiegu materii w
lesie
na
podstawie tekstu, filmu lub obserwacji podczas wycieczki opisuje las jako
ekosystem i prezentuje wzajemne zależności między organizmami a przyrodą
nieożywioną w lesie
|
Pole
jako ekosystem.
|
dyskutuje
o znanych mu uprawach roślin w Polsce, podaje przykłady i rozpoznaje rośliny
uprawiane w Polsce
rozmawia
o roli miedzy i zadrzewień śródpolnych
|
Krajobrazy
naturalne i przekształcone przez człowieka.
|
określa,
jaka działalność człowieka powoduje przekształcenie krajobrazu naturalnego w
kulturowy
analizuje
ilustracje przedstawiające różne typy krajobrazów naturalnych i kulturowych
rozmawia
o przykładach lekkomyślnie podejmowanych decyzji dotyczących środowiska
naturalnego i ich skutkach
bada, w
jaki sposób funkcje pełnione przez miasto zmieniają jego krajobraz
|
Ochrona
przyrody.
|
odczytuje
z rysunku dane dotyczące źródeł zanieczyszczenia powietrza
rozmawia
o znanych mu zagrożeniach przyrody
bada
eksperymentalnie zależność rozwoju roślin od podłoża i gleby
przeprowadza
analizę, a następnie dyskutuje o swoich zachowaniach i nawykach (pozytywnych
i negatywnych) wpływających na przyrodę oraz o działaniach podejmowanych dla
ochrony przyrody
rozpoznaje
tablice przedstawiające rośliny i zwierzęta objęte prawną ochroną w Polsce
podaje
przykłady i krótko charakteryzuje parki narodowe
|
Egzamin
klasyfikacyjny z bloku ROZUMNI w klasie VI szkoły podstawowej obejmuje wyżej
wymienione wymagania programowe i umożliwia uzyskanie oceny z przyrody.
