Obserwujemy i doświadczamy.
Spełniamy
wymagania ogólne podstawy programowej przyrody i zajęć technicznych dla szkoły
podstawowej.
Klasa V szkoły podstawowej
Wymagania na 4 trymestr
TREŚCI
Dla
klasy V
|
WYMAGANIA
SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po
4 trymestrze:
|
Przyroda
w mojej okolicy.
Środowisko.
|
rozpoznaje
obiekty przyrody ożywionej i nieożywionej, podaje własne przykłady
rysuje,
fotografuje lub opisuje obiekty przyrody z najbliższego otoczenia
przygotowuje
według własnego pomysłu przewodnik terenowy po okolicy
|
Gleba.
|
rysuje
profil gleby
poznaje
budowę, funkcje i rodzaje gleb
bada
podstawowe właściwości gleby, np. odczyn
zna
zależność między rodzajem gleby a porastającą ją roślinnością
|
Cechy istot
żywych.
|
wymienia
cechy organizmów żywych
charakteryzuje
ogólnie najważniejsze procesy życiowe roślin i zwierząt
wie, że
komórka jest podstawowym elementem budowy organizmów
zna
pojęcie tkanki
potrafi
wykorzystać mikroskop do obserwacji
bada
szybkość reakcji zachodzących w żywych organizmach i poza nimi na
przykładzie
fermentacji z udziałem drożdży oraz pozaustrojowej reakcji chemicznej (mąka,
woda, proszek do pieczenia)
rozpoznaje
części rośliny okrytonasiennej
obserwuje
wzrost fasoli, samodzielnie przygotowując i prowadząc hodowlę
bada
budowę kwiatu
poznaje
sposoby odżywiania się, oddychania, rozmnażania się i reagowania roślin na
bodźce
bada
preferencje pokarmowe ślimaka
potrafi
analizować ilustracje przedstawiające: odmienne przystosowania zwierząt do
pobierania pokarmu, różne sposoby przeprowadzania wymiany gazowej przez
zwierzęta (płuca, skrzela), zwierzęta rozmnażające się w różny sposób, cykl
rozwojowy owada, młode osobniki różnych gatunków
|
Cechy
różniące organizmy.
|
odczytuje
z ilustracji informacje dotyczące zwierząt żyjących w tym samym środowisku
(sowa i dzięcioł) oraz interpretuje je pod kątem cech, które łączą i różnią
te zwierzęta
obserwuje
różnorodność gatunkową organizmów, podaje przykłady znanych gatunków
|
Organizmy
środowiska lądowego i wodnego.
|
opisuje
wybrane gatunki żyjące w środowisku wodnym, lądowym oraz na pograniczu tych
środowisk
charakteryzuje
ich przystosowania do środowiska życia
odczytuje
z ilustracji i interpretuje informacje dotyczące roślin (rojnik, mech) i
zwierząt (owad, ślimak) żyjących w środowisku suchym oraz wilgotnym, systemów
korzeniowych roślin, podziemnych części roślin, sylwetek drzew,
przystosowania zwierząt do poruszania się po różnego typu podłożach na
podstawie cech budowy ciała (np. wiewiórki, węża, kozicy, łosia), budowy i
rodzaju piór, przystosowania organizmów glebowych (np. dżdżownicy, kreta,
turkucia podjadka) do środowiska życia
bada:
proces parowania wody u roślin, sposób rozprzestrzeniania się roślin, budowę
pióra ptaka, budowę kości skrzydła ptaka, funkcję i zasady działania aparatu
gębowego motyli
wyjaśnia
wpływ ilości soli mineralnych w wodzie na organizmy żywe (zjawisko osmozy) na
przykładzie ziemniaka zanurzonego w roztworze soli
wyjaśnia
budowę i funkcję pęcherza pławnego ryby na przykładzie zachowania się balonu
wypełnionego powietrzem i zanurzonego w wodzie
interpretuje
informacje dotyczące budowy świadczące o przystosowaniu do środowiska życia:
organizmów jednokomórkowych – pierwotniaki (ameba, euglena, pantofelek),
roślin wodnych, zwierząt zamieszkujących dna zbiorników wodnych, roślinności
przybrzeżnej, roślinności torfowisk, zwierząt zamieszkujących pogranicze
środowiska wodnego i lądowego
analizuje
schemat przedstawiający stadia rozwoju żaby
|
Bakterie,
grzyby, pasożyty.
|
charakteryzuje
organizmy pasożytnicze
odczytuje
z ilustracji i interpretuje informacje dotyczące organizmów prowadzących
pasożytniczy tryb życia oraz opisuje ich przystosowania do prowadzonego trybu
życia
|
Ślady
przeszłości.
|
wymienia
przykłady organizmów wymarłych
analizuje
ilustracje organizmów żyjących w poszczególnych erach – paleozoiku,
mezozoiku, kenozoiku
|
Rozpoznawanie
organizmów.
|
projektuje
klucz do rozpoznawania wybranej grupy organizmów (np. uczniów w klasie)
rozpoznaje
organizmy za pomocą prostego klucza dydaktycznego
|
Klasa V szkoły podstawowej
Wymagania na 5 trymestr
TREŚCI
Dla
klasy V
|
WYMAGANIA
SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po
5 trymestrze:
|
Jak
działa organizm człowieka?
Poznawanie
swojego ciała.
|
odczytuje
i interpretuje diagram przedstawiający klasyfikację potrzeb i
zastanawia
się nad odczuwanymi przez siebie potrzebami
rozmawia
o znaczeniu wolności w życiu człowieka oraz zasadach szanowania godności
innych ludzi
odczytuje
i interpretuje schemat przedstawiający budowę ciała człowieka, a następnie
wskazuje poszczególne części ciała na swoim organizmie
|
Poruszanie.
|
prezentuje
różne sposoby ruchu
odczytuje
i interpretuje informacje zawarte na ilustracjach przedstawiających: różne
typy ruchu – ruch związany z przemieszczaniem się (np. bieg), mimiką, pracą
narządów wewnętrznych itp., budowę układu kostnego człowieka; schematyczny
model stawów człowieka, budowę układu mięśniowego człowieka, ukształtowanie
tkanki kostnej – prawidłowe i patologiczne, dyskutuje o zasadach higieny
układu ruchu
|
Odżywianie.
|
odczytuje
i interpretuje schemat przedstawiający budowę układu pokarmowego człowieka
bada
obecność tłuszczów w różnych pokarmach oraz skrobi w różnych składnikach
pokarmowych
poznaje
funkcję poszczególnych składników pokarmowych w organizmie
dyskutuje
o nawykach żywieniowych, ocenia je, ocenia własną dietę pod kątem ilości i
jakości spożywanych składników pokarmowych
interpretuje
informacje zawarte w piramidzie żywieniowej i ustala, w jakich proporcjach
produkty spożywcze powinny być włączane do diety
analizuje
i interpretuje różne dane dotyczące składu i wartości energetycznej pokarmów
potrafi
przygotować propozycję zdrowego posiłku
|
Oddychanie.
|
bada
sposób pracy układu oddechowego
stawia
hipotezy dotyczące funkcji tlenu,
przeprowadza
doświadczenie oraz formułuje wnioski na podstawie jego wyników
poznaje
istotę procesu wymiany gazowej i oddychania
ocenia
swoje nawyki i zachowania w świetle zasad higieny układu oddechowego
|
Odbieranie
bodźców.
|
bada:
swoją wrażliwość na ciepło i zimno, reakcję różnych części ciała na dotyk,
proces widzenia (rozróżnianie kolorów nocą), powstawanie obrazu na siatkówce
(modelowanie), sposób widzenia za pomocą jednego i dwojga oczu (widzenie
przestrzenne), budowę małżowiny usznej
sporządza
mapę smaków odbieranych na języku
poznaje
budowę i funkcję narządów zmysłów
|
Dojrzewanie.
|
zna
budowę oraz główne funkcje męskiego i żeńskiego układu płciowego
porównuje
okres własnego rozwoju z przedstawionymi etapami rozwoju człowieka
dyskutuje
o specyfice i roli etapu życia, na którym się znajduje
|
Klasa V
szkoły podstawowej
Wymagania
na 6 trymestr
TREŚCI
Dla
klasy V
|
WYMAGANIA
SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po
6 trymestrze:
|
Co mi
zagraża?
|
rozumie
i argumentuje konieczność dbania o higienę
umie
przedstawić zagrożenia i korzyści wynikające z istnienia bakterii, wirusów i
grzybów
ustala
sposoby ochrony organizmu przed atakiem czynników zakaźnych
rozmawia
o formach przemocy fizycznej i psychicznej
ocenia,
czy jest sprawcą lub ofiarą przemocy
rozmawia
o używkach, skutkach i sposobach zapobiegania uzależnieniom (alkoholizm,
narkomania, nikotynizm)
poznaje
zasady udzielania pierwszej pomocy, zachowania się w przypadku pożaru,
ulatniania się gazu
ocenia,
czy jego zachowanie jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa (np. bezpieczeństwo
podczas zabawy)
|
Mapa
jako źródło informacji o otoczeniu.
|
określa
położenie swojej miejscowości na mapie oraz jej położenie w stosunku do miast
leżących w pobliżu
podaje
polskie i międzynarodowe nazwy i symbole kierunków w terenie
odczytuje
informacje z mapy (znaki topograficzne)
porównuje
odległości odczytane z map o różnej skali, ocenia wielkość skal
mierzy
przedmioty (np. blat stołu) i wykonuje ich rysunki w skali
oblicza
rzeczywistą długość trasy, korzystając ze skali mapy
wyznacza
azymut
|
Ja i
przyroda.
|
porównuje
krajobraz okolicy (szkoły lub domu) współczesnej i sprzed kilkunastu lat
bada
wpływ wprowadzonych przez człowieka zmian środowiska na rośliny i zwierzęta
oraz sposób, w jaki przyroda wpływa na kulturę i sposób życia mieszkańców w
najbliższym otoczeniu
rozumie
wzajemne powiązania i oddziaływania elementów środowiska oraz człowieka i
środowiska, wyjaśnia na przykładach
|
Egzamin
klasyfikacyjny z bloku ROZUMNI w klasie V szkoły podstawowej obejmuje wyżej
wymienione wymagania programowe i umożliwia uzyskanie oceny z przyrody.