Pięknie mówimy, piszemy, tworzymy…
Program spełnia wymagania ogólne podstawy programowej języka polskiego, muzyki i plastyki dla szkoły podstawowej.
|
Klasa VI
Wymagania na
7 trymestr
|
|||
|
TREŚCI
|
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
|
||
|
Proponowane teksty kultury
|
Uczeń po 7
trymestrze:
|
||
|
Krąg tematyczno-problemowy
|
Język polski
|
Muzyka
Plastyka
|
|
|
MÓJ SZLAK
„Z każdej
ciemnej doliny jest jakieś wyjście, jakiś tęczowy szlak”.
pieśń Indian Nawajo
„Rożnymi
drogami biegnie życie ludzkie, ale wszyscy szukają szczęścia i miłości”.
Jan Paweł II
|
E. Nowak, Cztery
łzy
A. Fredro, Osiołkowi w żłoby dano…
W. Markowska, Dedal i Ikar (fragment książki Mity Greków i Rzymian)
L. Staff, Odys
A. Yerkes, Jestem
J. Kochanowski Na lipę, Na zdrowie, Na młodość, Na miłość
W. Makowiecki, Diossos
M. Młocka, Dzieci ugrzęzły w sieci (fragment artykułu prasowego)
A. Wawryniuk, Złapani w sieć
A. Frączek, Rozkaz króla Mrozosława
Cz. Miłosz, Dar
W. Kopaliński, Talizman (fragment książki 125
baśni do opowiadania dzieciom)
J. Kochanowski, Na dom w Czarnolesie
|
Tarantella – taniec włoski
muzyka z Afryki
Tam nad rzeką (piosenka niemiecka,
sł. polskie D. Gellner)
J. Yerka, Erozja
Życie jak
poemat , słowa: Sz. Wydra, A. Nawrocka; muzyka: K. Sionek,
Sz. Wydra, Z. Suski
Jeśli czegoś pragniesz Feel
M. Barnes, Wyruszając wiosną
T. Makowski, Odlot jaskółek
|
czyta tekst ze zrozumieniem
formułuje własne opinie o bohaterze
określa główną myśl utworu
rozpoznaje w tekście części mowy; nazywa je
zna rzeczowniki konkretne i abstrakcyjne,
wskazuje je w tekście
określa formę gramatyczną wyrazów
zna rodzaje liczebników
rozróżnia liczebniki główne, porządkowe, zbiorowe,
ułamkowe
wskazuje w tekście różne rodzaje liczebników
odmienia przez przypadki liczebniki zbiorowe
zna zasady zabierania głosu w dyskusji
określa rodzaj narracji w tekście
zna pojęcie synonimu i homonimu
identyfikuje baśń, bajkę, mit, fraszkę
odczytuje przenośne znaczenia wyrazów
rozpoznaje i rozszyfrowuje metaforę
wyjaśnia sens związków frazeologicznych
pisze proste sprawozdanie
rozróżnia określone dyscypliny w takich
dziedzinach, jak: architektura, sztuki plastyczne
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: mezzoforte,
presto, largo
i ich odpowiedniki w jęz. polskim, instrumentacja, różnorodne rytmy,
przedtakt, tryb molowy
zna nazwy zawodów twórcy
zna nazwy dziedzin sztuki
zna ogólne pojęcia związane z dziedziną
sztuki uprawianą przez artystę (np. plama, barwa, faktura, kompozycja,
kreska)
|
|
BICIE SERCA
„Nie
rzeczywistość sama, ale serce, z jakim ku niej przystępujemy, daje
rzeczom kształty i kolory”
H. Sienkiewicz
„Kto
chce zdobyć ludzi, musi w zastawdać swoje serce”.
A. Kolping
|
P. Beręsewicz, Jak zakochałem Kaśkę Kwiatek
J. Kofta, Co to jest miłość?
S. Townsend, Adrian
Mole. Męki dorastania
H. Januszewska, Lwy
A. Tyszka,
M jak dżeM
A. de Saint-Exupéry, Mały Książę (fragmenty)
A. Frączek, Guzik
|
F. Chopin, Polonez A-dur, Preludium c-moll
pieśni o tematyce patriotycznej
w wykonaniu chóru
J.S. Bach, fragment II Koncertu Brandenburskiego (z trąbką)
M.A. Charpentier, preludium z Te Deum
A. Gedike, Etiuda koncertowa na trąbkę
M. Chagall, Kochankowie z Vence
J.S. Bach, Rondo i Badinerie z Suity orkiestrowej h-moll
chorał gregoriański
D. Twardoch, Serce motyli przybliż i przytul
|
czyta tekst ze zrozumieniem
formułuje własne opinie o bohaterze
określa główną myśl utworu
wie, czym są: strofa, podmiot mówiący w wierszu,
narracja, świat przedstawiony w utworze
rozpoznaje w tekście części mowy; nazywa je
określa funkcję składniową rzeczownika
i czasownika
wyjaśnia sens związków frazeologicznych
i przysłów
pisze zaproszenie
zna rodzaje zaimków
zna funkcje zaimków w zdaniu
zna rodzaje zdań
zna części zdania
zna rodzaje związków wyrazowych w zdaniu
określa typy zdań
przekształca zdania pojedyncze na złożone
właściwie stosuje znaki interpunkcyjne
w wypowiedzeniu złożonym
zna zasady pisowni rzeczowników zakończonych na -ctwo,
-dztwo, -stwo
pisze tekst w formie dziennika
wie,
kim był Johann
Sebastian Bach
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: gama C-dur (powtórzenie), kropka przy nucie,
wirtuoz, pauza
ćwierćnutowa i półnutowa, trąbka, instrumenty dęte drewniane, walor, jasność barwy,
nasycenie barwy, wąska gama kolorystyczna, światłocień, cieniowanie, zasada
równowagi, kompozycja symetryczna, perspektywa
|
|
DBAM O POLSKĘ
„Kto
poetę chce zrozumieć, musi pojechać do jego kraju”.
J.W. Goethe
„Kraj
lat dziecinnych! On zawsze zostanie Święty i czysty, jak pierwsze
kochanie”.
A. Mickiewicz
|
J. Lechoń, Hymn Polaków na obczyźnie
H. Sienkiewicz, Potop (fragment), Legenda
żeglarska
J. Piłsudski, Rozkazy wojskowe i dokumenty z lat 1914–1918 (fragmenty)
fragment homilii Jana Pawła II, wygłoszonej
w Gdańsku w 1987 r.
A. Fiedler, Dywizjon 303 (fragment)
A. Frączek, Malec i walec
T. Różewicz, [***] oblicze ojczyzny
C. Leżeński, Chcemy do wojska (fragment książki Jarek i Marek bronią Warszawy)
Cz. Miłosz, W mojej Ojczyźnie
A. Mickiewicz, Powrót do domu (fragment Pana
Tadeusza)
K.I. Gałczyński, Pieśń o żołnierzach z Westerplatte
|
W. Kilar, Polonez
z filmu Pan Tadeusz;
S. Moniuszko, kurant z Arii z kurantem z opery Straszny Dwór
G. Rossini, uwertura do opery Wilhelm Tell (końcowy fragment)
nagranie utworu Warszawskie dzieci
(sł. St. Dobrowolski, muz. A. Panufnik)
nagranie piosenki K. Krahelskiej Hej,
chłopcy, bagnet na broń!
J. Suchodolski, Śmierć księcia Józefa Poniatowskiego pod Lipskiem
K. Wojnakowski, Portret Tadeusza Kościuszki
J. Matejko, Autoportret; Hołd pruski
|
wie, czym są: fikcja literacka, fantastyka
rozpoznaje w tekście części mowy; nazywa je
określa funkcje składniowe części mowy; wie, czym
jest przydawka, rozpoznaje ją w zdaniu
wyjaśnia sens przysłów
redaguje opis obrazu
określa tematykę utworu
czyta cicho ze zrozumieniem
podaje informacje na temat podmiotu mówiącego
określa adresata wypowiedzi podmiotu mówiącego
określa nastrój wiersza
odczytuje tekst na poziomie znaczeń dosłownych
czyta głośno tekst z zastosowaniem właściwej
intonacji i zwracając uwagę na interpunkcję
dokonuje interpretacji
redaguje opis postaci
zna cechy legendy
wie, czym jest notatka biograficzna
zna pojęcie symbolu
zna środki poetyckie
wie, czym są dopełnienie i okolicznik
i wskazuje je w zdaniu
wie, czym różni się przenośnia poetycka od
przenośni potocznej
wie, czym jest tzw. e ruchome
w wyrazach
określa swoją przynależność kulturową przez
kontakt z wybranymi dziełami sztuki, zabytkami i tradycją
w swoim środowisku lokalnym i regionalnym, a także uczestniczy
w życiu kulturalnym tego środowiska (zna placówki kultury działające na jego rzecz)
rozpoznaje wybrane dzieła architektury
i sztuk plastycznych należące do polskiego i europejskiego
dziedzictwa kultury oraz opisuje ich funkcje oraz cechy charaktery styczne na
tle epoki (posługuje się przy tym podstawowymi terminami i pojęciami
właściwymi dla tych dziedzin sztuki)
rozróżnia określone dyscypliny w takich
dziedzinach, jak: architektura, sztuki plastyczne oraz, w innych
dziedzinach sztuki
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: tuba, polonez, polskie tańce narodowe, sztuka
ludowa, etnografia, tradycje ludowe, haft, pisanka
|
|
Wymagania na
8 trymestr
|
|||
|
TREŚCI
|
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
|
||
|
Proponowane teksty kultury
|
Uczeń po 8
trymestrze:
|
||
|
Krąg tematyczno-problemowy
|
Język polski
|
Muzyka
Plastyka
|
|
|
DAR MIŁOŚCI
„Jeśli wszystko jest
stracone, oprócz miłości – nic nie jest stracone”.
P. Brown
„Miłość jest czymś
najmocniejszym na świecie, a jednak nie można wyobrazić sobie nic
bardziej skromnego”.
M. Gandhi
|
J. Kulmowa, Człowiek żeby patrzał
ks. W. Chrostowski, Co to jest Pismo Święte (fragment)
A. Kamieńska, Stworzenie świata
ks. T. Miłek, Świąteczne obrazki
św. Paweł, Hymn
o miłości
M. Musierowicz, Kwiat kalafiora (fragment)
T. Różewicz, Przepaść
O.S. Card, Gra Endera
E. Lipska, Takie czasy
T. Różewicz, List do ludożerców
A. Frączek, Żarłok;
J. Gaarder, Ważne pytania (fragment książki Świat Zofii: cudowna podróż w głąb historii filozofii)
Cz. Miłosz, Dar
|
W.A. Mozart, Koncert na róg, cz. III
L. van Beethoven, V Koncert fortepianowy Es-dur, cz. II
L. van Beethoven, fragment IX Symfonii d-moll (Oda do radości), Dla Elizy, Septet (wybrana
część)
L. van Beethoven, fragment V i VII Symfonii
G. Fulisch, Bauerwaltz lub G. Lohmann/H. Mielenz,Diabelski puzon
G. Rossini, uwertura do opery Sroka
złodziejka (początek)
C. Saint-Saens, Danse macabre
nagranie pieśni Grajmy Panu na harfie
reprodukcja fresku Michała Anioła Stworzenie
Adama
|
dysponuje podstawowymi informacjami na temat Biblii
wyjaśnia znaczenia biblizmów
redaguje kilkupunktowy kodeks
odróżnia zdania złożone od pojedynczych; wie, na
czym polega różnica między nimi
odróżnia zdanie złożone współrzędnie od zdania
złożonego podrzędnie
zna spójniki zespalające zdania
pisze poprawnie liczebniki ułamkowe
redaguje list oficjalny i sprawozdanie
zna definicję podstawowych wyznaczników tekstu
literackiego i popularnonaukowego
odczytuje tekst na poziomie znaczeń dosłownych
i metaforycznych
konstruuje tekst opowiadania z dialogiem
z zachowaniem trójdzielnej kompozycji
przedstawia główną myśl utworu
czyta tekst ze zrozumieniem
wskazuje podmiot w zdaniu
zna rodzaje podmiotów
zna definicje zdania bezpodmiotowego
określa rodzaj podmiotu w tekście
wie, jakimi częściami mowy może być wyrażony
podmiot
poprawnie przekształca zdania podmiotowe w
bezpodmiotowe, z zachowaniem sensu wypowiedzi
zna elementy właściwe dla listu prywatnego
i oficjalnego jako formy wypowiedzi oraz graficzne rozmieszczenie jego
komponentów
wie, czym są liczebniki ułamkowe
rozróżnia określone dyscypliny w takich
dziedzinach jak: architektura, sztuki plastyczne oraz w innych
dziedzinach sztuki
wie,
kim był Ludwig
van Beethoven
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: waltornia (róg), dykcja, emisja, symfonia,
orkiestra symfoniczna, dyrygent, batuta, partytura, instrumenty perkusyjne,
puzon, triangiel, marakasy, kastaniety, guiro, klawesy,- scenografia,
kostium, rekwizyt,- lalka teatralna, zdjęcie, plan filmowy, montaż, grafika
komputerowa (2D;3D), scenariusz, scenopis
|
|
SIŁA WYOBRAŹNI
„Wyobraźnia
bez wiedzy może stworzyć rzeczy piękne. Wiedza bez wyobraźni najwyżej
doskonałe”.
A. Einstein
„Żeby
coś wynaleźć wystarczy odrobina wyobraźni i sterta złomu”.
T. Edison
|
K.I. Gałczyński, Gdybym miał jedenaście kapeluszy
M. Ende, Nie
kończąca się historia (fragment)
W. Shakespeare,
Makbet (fragment)
K.I. Gałczyński, Teatrzyk „Zielona Gęś” (fragment)
W. Szymborska, Niektórzy lubią poezję
D. Wawiłow, Każdy jest poetą
A. Mickiewicz, Pan Tadeusz (fragment)
A. Frączek, Kompani
S. Lem,
Bajki robotów
Z. Herbert, Pudełko zwane wyobraźnią
E.E. Schmitt, Pierwszy list (fragment książki Oskar i Pani Róża)
K. Wierzyński, Zielono mam w głowie
J.K. Rowling, cykl Harry Potter (część wybrana przez ucznia)
D. Roald, Charlie
i wielka szklana winda
|
L. Boccherini, Menuet z Kwintetu
smyczkowego A-dur op. 13 nr 5
J.S. Bach, Toccata d-moll
C. Jannequin, Śpiew ptakow;
A. Banchieri, Contraponto bestiale alla mente;
T. Makowski, Siła wyobraźni
M. Chagal, Zegar
D. Twardoch, Są takie światy
|
czyta tekst ze zrozumieniem; wyszukuje potrzebne
informacje
wskazuje w tekście i tworzy nieosobowe
formy czasowników
wie, że orzeczenie może być wyrażone nieosobową
formą czasownika
zna różnicę między orzeczeniem czasownikowym
a imiennym; wskazuje je w zdaniach
wie, czym jest tekst główny i tekst poboczny
(didaskalia) w utworze dramatycznym
ustala nadawcę i odbiorcę wypowiedzi
rozumie znaczenie gestu w komunikacji
niewerbalnej
redaguje opowiadanie z dialogiem
wskazuje rymy
wymienia elementy świata przedstawionego
wyodrębnia elementy realistyczne
i fantastyczne
zna wyróżniki tekstu dramatycznego – podział na
akty i sceny; tekst główny (dialogi i monologi ) i tekst
poboczny
wie, jaką funkcję pełnią w teatrze reżyser,
scenograf, charakteryzator i sufler
wymienia cechy charakterystyczne dla utworów
fantastycznonaukowych
zna pojęcia: nadawca, odbiorca
zna przykłady komunikacji werbalnej
i niewerbalnej
zna elementy składowe komunikacji niewerbalnej
zna formę wiersza haiku
przedstawia treść fragmentu utworu literackiego
przy użyciu dowolnej techniki plastycznej
zna regułę pisowni przeczenia nie z liczebnikami
rozróżnia określone dyscypliny w takich
dziedzinach, jak: architektura, sztuki plastyczne, oraz w innych
dziedzinach sztuki
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: kwintet (powtórzenie), organy, średniowiecze, renesans, barok,
klasycyzm, romantyzm, sztuka, architektura klasycystyczna, rzeźba, sztuka,
architektura barokowa, realizm, impresjonizm, ekspresjonizm, malarstwo
realistyczne, malarstwo impresjonistyczne, sztuka nowoczesna, sztuka
współczesna, kubizm, surrealizm, ekspresja, deformacja
|
|
Wymagania na
9 trymestr
|
|||
|
TREŚCI
|
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
|
||
|
Proponowane teksty kultury
|
Uczeń po 9
trymestrze:
|
||
|
Krąg tematyczno-problemowy
|
Język polski
|
Muzyka
Plastyka
|
|
|
SŁOWA I OBRAZY
„Codziennie
należy przeczytać dobry wiersz, obejrzeć piękny obraz, posłuchać lekkiej
piosenki lub porozmawiać serdecznie z przyjacielem”.
H. von Kleist
|
J. Gaarder, K. Hagerup, Magiczna biblioteka Bibbi Bokken
W. Kopaliński, Opowieść o książce (fragment)
W. Bobiński, Od „żywych fotografii” do sztuki filmowej, czyli język filmu
W. Bobiński, Panie, panowie! Kinematograf Lumière’a!
K. Makuszyński, Panna z mokrą głową (fragment powieści)
T. Piotrowski, K. Tarnas, fragmenty
scenariusza i scenopisu do ekranizacji powieści Panna z mokrą głową
W. Shakespeare, Próba (fragment sztuki Sen
Nocy letniej)
J. Kulmowa, Po co jest teatr
G. Kasdepke, Teatr (fragment ksiażki Bon
czy ton. Savoir-vivre da dzieci)
|
L.C. Daquin, Kukułka na klawesyn
Chwała Tobie, Gospodzinie (XIII w.)
Duma (Pod świetnymi chorągwiami) (XVI w.)
Czarny okręt (pieśń ze Śpiewnika żeglarskiego)
E. Manet, C. Monet, Z żoną w pływającym studio
S. Anguissola, Autoportret przy sztaludze
J. Chełmoński, Sprawa u wójta
J. Fałat, Powrót
z polowania z niedźwiedziem
|
czyta tekst ze zrozumieniem; wyszukuje potrzebne
informacje
zna podstawowe terminy związane z przekazem
filmowym i telewizyjnym
wyjaśnia znaczenia frazeologizmów
stosuje zasady ortograficzne – pisownia przeczenia
nie z różnymi częściami mowy
redaguje ogłoszenie
przedstawia etapy rozwoju książki w porządku
chronologicznym, z uwzględnieniem informacji dotyczących formy
i tworzywa
wskazuje przyczyny powstawania nowych wyrazów,
zmiany znaczenia niektórych słów oraz zaniku części wyrazów
zna definicje: wyraz podstawowy, wyraz pochodny
zna funkcje różnych znaków interpunkcyjnych:
kropki, pytajnika, wykrzyknika, przecinka
rozróżnia określone dyscypliny w takich
dziedzinach jak: architektura, sztuki plastyczne oraz w innych
dziedzinach sztuki
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: muzyka XX i XXI w., przedtakt,
repetycja, volta, dzieło sztuki, oryginał, plagiat, kopia, pastisz, prawo
autorskie
|
|
SMAK PRZYGODY
„Ze szczęściem bywa
czasami tak jak z okularami, szuka się ich, a one «siedzą» na nosie. Tak
blisko!”
P. Bosmans
|
J. Verne, W 80
dni dookoła świata
A. i Cz. Centkiewiczowie, Fridtjof, co z ciebie wyrośnie?
A. Szklarski, Tomek w krainie kangurów
J. Jaraszek, Może teraz kosmos?
A. Frączek, Zguba
J.R.R. Tolkien, Hobbit, czyli tam i z powrotem
J.K. Rowling, cykl Harry Potter (część wybrana przez ucznia)
D. Starkey, Wikingowie (fragment książki Atlas
odkryć)
W. Szymborska, Limeryki (fragment książki Rymowanki
dla dużych dzieci)
W. Kotzwinkle, Istota pozaziemska na Ziemi
(fragment książki E.T)
|
Sumer is icumen In
przykłady współczesnej muzyki młodzieżowej (rap,
hip-hop itp.)
różne duety
D. Twardoch, Zostawiliśmy naszą walizeczkę
|
czyta tekst ze zrozumieniem
wie, czym są: akcja, fabuła
wymienia najczęstsze przykłady zastosowania
odmiany mówionej i pisanej języka
zna pojęcia komunikacja bezpośrednia, komunikacja
pośrednia
wie, czym jest powieść przygodowa, wskazuje jej
cechy we fragmencie utworu i na podstawie innych znanych mu tekstów
zna sposoby zapisu dat i godzin
wie, czym jest recenzja
rozróżnia określone dyscypliny w takich
dziedzinach, jak: architektura, sztuki plastyczne, oraz w innych
dziedzinach sztuki
zna
i rozumie terminy oraz zagadnienia: chór chłopięcy, chór dziewczęcy, mormorando, duet, akord, harmonia, trójdźwięk, happening,
performance, fotografia (kadr, kadrowanie, rodzaje fotografii)
|
Egzamin klasyfikacyjny z bloku PIĘKNI w klasie VI szkoły podstawowej obejmuje wyżej wymienione wymagania programowe i umożliwia uzyskanie oceny z języka polskiego.
