UWAGA: TO STRONA ARCHIWALNA! Zawiera dokumenty programowe obowiązujące do roku szkolnego 2016/17 w Akademiach Dobrej Edukacji prowadzonych przez Stowarzyszenie "Dobra Edukacja". Wymagania przedmiotowe dotyczą jeszcze niektórych klas w latach 2017-2022 - zgodnie z opisem na stronie Instytutu Dobrej Edukacji. Wszelkich aktualnych informacji dotyczących Instytutu prosimy szukać na jego aktualnej stronie.

PIĘKNI / Liceum / Klasa II

Cele bloku: PIĘKNI. Przygotowanie do uczestnictwa w kulturze
Pięknie mówimy, piszemy, tworzymy…
Spełniamy wymagania ogólne podstawy programowej języka polskiego, muzyki i plastyki dla szkoły podstawowej i gimnazjum oraz języka polskiego i wiedzy o kulturze dla liceum.


Klasa II

TREŚCI
dla klasy II
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Po 4 trymestrze:
PROPONOWANE UTWORY LITERACKIE I INNE TEKSTY KULTURY
JĘZYK POLSKI
WIEDZA O KULTURZE
ETYKA

Pozytywizm
Wybrane utwory z epoki, *B. Prus Lalka oraz utwór współczesny poświęcony problemom wieku dojrzałego (dramat lub powieść, np. M. Koterski, Dzień Świra lub D. Odija, Tartak lub Niech to nie będzie sen.



Ja – człowiek – istota religijna; relacje między etyką a religią; na czym polega relacja człowieka i szeroko rozumianej istoty wyższej w różnych tradycjach religijnych; systemy etyczno-moralne w różnych tradycjach religijnych – dekalog, ahinsa itp.; wolność i wola człowieka a religia; konflikty na świecie na tle religijnym; fundamentalizm, fanatyzm a tolerancja; religie a sekty – realne a fałszywe obietnice szczęścia i zbawienia.

Uczeń:
– wykorzystuje konteksty literackie, filozoficzne i kulturowe (charakterystyczne dla  modernizmu) w interpretacji omawianych tekstów kultury JP II 3.2);
    dostrzega w świecie przedstawionym kreowane  konflikty wartości oraz rozumie źródła tych konfliktów JP II 4.3);
    dostrzega obecne w utworach wartości uniwersalne JP II 4.2);
    porównuje utwory literackie lub ich fragmenty oraz porównuje funkcjonowanie tych samych motywów w różnych utworach literackich JP II 2.5), JP II 3.3);
    poznaje ogólnofilozoficzne założenia etyki i wybrane szkoły etyczne E1.,3.;
    analizuje wpisany w analizowane teksty wymiar moralny życia człowieka E8.;
    snuje refleksję nad celem i sensem ludzkiej egzystencji; rozważa problem szczęścia w życiu ludzkim oraz rozwoju moralnego i duchowego człowieka jako osoby  E5.

    dostrzega i opisuje różnice wynikające z rozwoju języka JP II 2.3);
    korzysta ze słowników i leksykonów, wyjaśniając znaczenia słów JP I 2.2); oraz analizuje i definiuje te znaczenia JP I 3.1);
    przygotowuje pisemnie: rozprawkę, referat, opis dzieła sztuki oraz ustną interpretację jednego z analizowanych utworów, JP III 1.1).


TREŚCI
dla klasy II
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Po 5 trymestrze:
PROPONOWANE UTWORY LITERACKIE I INNE TEKSTY KULTURY
JĘZYK POLSKI
WIEDZA O KULTURZE
ETYKA
Młoda Polska
Wybrane utwory z epoki oraz *S. Wyspiański, Wesele, a także tekst współczesny poświęcony problemom związanym z epoką (np. A. Libera, Madame).


Ja – człowiek – istota obdarzona wolą, rozumem i uczuciami; wzajemne relacje między władzami człowieka; subiektywne i obiektywne ograniczenia władz człowieka; wolność do... wolność od...; rozum, intelekt, inteligencja a mądrość; pożytki płynące z inteligencji; mądrość naukowa a życiowa; rozum a uczucia; uczucia a wola.



Uczeń:
    wykorzystuje konteksty literackie, filozoficzne i kulturowe (charakterystyczne dla sztuki modernizmu) w interpretacji omawianych tekstów kultury tego okresu JP II 3.2);
    odczytuje treści alegoryczne i symboliczne utworów charakterystyczne dla nich JP II 3.4);
    tworzy pod kierunkiem nauczyciela bibliografię konieczną do przygotowania prezentacji JP I 2.1);
    twórczo wykorzystuje wypowiedzi krytycznoliterackie i inne teksty popularnonaukowe, wykonując operacje przetwarzania tekstu cudzego – sporządza konspekt, streszcza JP III 1.7);
    przygotowuje prezentację ustną i multimedialną JP III 1.1);
    operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych JP III 2.1);
– zna pojęcie aktu komunikacji językowej i analizuje akt komunikacji wpisany w publicystykę dawną i współczesną JP I 3.3);
 – wskazuje charakterystyczne cechy stylu danego tekstu JP II 3.1);
– analizuje w związku z omawianymi tekstami kultury różne rozumienia sensu ludzkiej egzystencji, hierarchię celów; pojęcie szczęścia w życiu ludzkim (np. treny Kochanowskiego i jego kryzys filozoficzny) E5.
– tworzy rozprawkę w związku z problematyką  etyczną, referat (jako część prezentacji) JP III 1.1); 6).



TREŚCI
dla klasy II
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Po 6 trymestrze:
PROPONOWANE UTWORY LITERACKIE I INNE TEKSTY KULTURY
JĘZYK POLSKI
WIEDZA O KULTURZE
ETYKA
Dwudziestolecie międzywojenne Wybrane utwory z epoki oraz obowiązkowo *W. Gombrowicz, Ferdydurke, a także wybrane wiersze B. Leśmiana i twórców awangardowych (np. B. Jasieński, T. Peiper, J. Przyboś, J. Czechowicz, Cz. Miłosz).




Ja – człowiek – istota społeczna pozostająca w relacjach z innymi; zobowiązania wynikające z bycia z innymi ludźmi – rodziną, rówieśnikami, społeczeństwem, narodem itp.; rodzaje relacji z innymi ludźmi – miłość, przyjaźń, władza itp.; umowa społeczna a życie poza społeczeństwem: propozycje Platona, Hume'a, Rousseau, outsiderzy dawni i współcześni jak np. Thoreau, Jim Morrison i inni; człowiek jako spolegliwy opiekun – propozycja Kotarbińskiego; uwikłanie człowieka w relacje społeczne – podleganie określonemu systemowi/ustrojowi, prawu, wynikające z tego przywileje (cnoty obywatelskie, ochrona np. opieka społeczna, instytucje, fundacje, organizacje charytatywne itp.) i obciążenia (narzucone konwencje i konwenanse), a nawet restrykcje ( kodeks karny, kara, więzienie, inne formy wykluczenia, np. dyskryminacja i rasizm).

Uczeń:
– dostrzega w czytanych utworach cechy charakterystyczne dla twórczości artystycznej dwudziestolecia międzywojennego JP II 2.2);
    wykorzystuje konteksty literackie, filozoficzne i kulturowe (charakterystyczne dla dzieł awangardowych) w interpretacji omawianych tekstów kultury epoki  JP II 3.2);
    odczytuje treści alegoryczne i symboliczne utworów charakterystyczne dla nich JP II 3.4);
    dostrzega w utworach konflikty wartości i rozumie źródła tych konfliktów JP II 4.3);
    tworzy samodzielną wypowiedź argumentacyjną dotyczącą konfliktu wartości we wskazanym dziele literackim JP III 1.3);
    przygotowuje prezentację multimedialną dotyczącą na przykład relacji między słowem i obrazem w twórczości awangardowej JP III 1.4);
    pisze interpretację utworu literackiego, recenzję, przygotowuje referat i bierze udział w debacie na określony temat JP III 1.1);
    publicznie wygłasza przygotowaną wypowiedź, dbając o wyrazistość i poziom językowy przekazu JP III 1.4);
    podczas debaty stosuje uczciwe zabiegi perswazyjne, jednocześnie zdając sobie sprawę z ich wartości i funkcji; nie stosuje nieuczciwych zabiegów erystycznych JP III 1.5);
    rozpoznaje i nazywa funkcje tekstu (informatywną, poetycką, ekspresywną, impresywną – w tym perswazyjną) JP I 3. 4);
    rozważa problem moralności w najbliższym otoczeniu i życiu publicznym oraz etyczny wymiar życia szkolnego E12;
    analizuje działanie człowieka pod względem etycznym E4;
szuka odpowiedzi na pytanie: co to znaczy być osobą? E4.



Egzamin klasyfikacyjny z bloku PIĘKNI w klasie II liceum obejmuje wyżej wymienione wymagania programowe i przewiduje sklasyfikowanie z języka polskiego.