UWAGA: TO STRONA ARCHIWALNA! Zawiera dokumenty programowe obowiązujące do roku szkolnego 2016/17 w Akademiach Dobrej Edukacji prowadzonych przez Stowarzyszenie "Dobra Edukacja". Wymagania przedmiotowe dotyczą jeszcze niektórych klas w latach 2017-2022 - zgodnie z opisem na stronie Instytutu Dobrej Edukacji. Wszelkich aktualnych informacji dotyczących Instytutu prosimy szukać na jego aktualnej stronie.

LOGICZNI / Szkoła podstawowa / Klasa V

Cele bloku: LOGICZNI.
Logicznie myślimy.
Program spełnia wymagania ogólne podstawy programowej matematyki dla szkoły podstawowej.

Klasa V
Wymagania na 4 trymestr

Matematyka
TREŚCI         
Dla klasy V    
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 4 trymestrze:
Obliczenia pamięciowe (2.1, 2.3, 2.5, 2.12) 

dodaje i odejmuje w pamięci liczby naturalne dwucyfrowe, liczby wielocyfrowe w takich przypadkach, jak na przykład 230 + 80 lub 4600 – 1200; liczbę jednocyfrową dodaje do dowolnej liczby naturalnej i odejmuje od dowolnej liczby naturalnej

mnoży i dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową, dwucyfrową lub trzycyfrową pisemnie, w pamięci (w najprostszych przykładach) i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach)
Potęgowanie liczb. (2.10)     
oblicza kwadraty i sześciany liczb naturalnych
Kolejność wykonywania działań. (2.6, 2.11)
stosuje wygodne dla niego sposoby ułatwiające obliczenia, w tym przemienność i łączność dodawania i mnożenia

stosuje reguły dotyczące kolejności wykonywania działań
Liczby rzymskie. (1.5)          
liczby w zakresie do 30 zapisane w systemie rzymskim przedstawia w systemie dziesiątkowym, a zapisane w systemie dziesiątkowym – w systemie rzymskim
Obliczenia przybliżone. (1.4, 2.12)   
szacuje wyniki działań

zaokrągla liczby naturalne
Pisemne dodawanie i odejmowanie liczb. (2.2)       
dodaje i odejmuje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie, a także za pomocą kalkulatora
Pisemne mnożenie. (2.3)      
mnoży liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową, dwucyfrową lub trzycyfrową pisemnie, w pamięci (w najprostszych przykładach) i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach)
Dzielenie z resztą i podzielność liczb. (2.4, 2.7)       
wykonuje dzielenie z resztą liczb naturalnych
Liczby pierwsze i liczby złożone. (2.8, 2.9)  
rozpoznaje liczby naturalne podzielne przez 2, 3, 5, 9, 10, 100

rozpoznaje liczbę złożoną, gdy jest ona jednocyfrowa lub dwucyfrowa, a także, gdy na istnienie dzielnika wskazuje poznana cecha podzielności

rozkłada liczby dwucyfrowe na czynniki pierwsze
Pisemne dzielenie. (2.3, 2.6)
dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową, dwucyfrową lub trzycyfrową pisemnie, w pamięci (w najprostszych przykładach) i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach)
Proste i półproste. (7.1, 7.2, 7.3)      
rozpoznaje i nazywa figury: punkt, prosta, półprosta, odcinek

rozpoznaje odcinki i proste prostopadłe i równoległe

rysuje pary odcinków prostopadłych i równoległych
Kąty. Rodzaje kątów. (8.1, 8.4, 8.5, 8.6)      
wskazuje w kątach ramiona i wierzchołek

rozpoznaje kąt prosty, ostry i rozwarty

porównuje kąty

rozpoznaje kąty wierzchołkowe i kąty przyległe oraz korzysta z ich własności
Mierzenie kątów. (8.2, 8.3, 8.6, 11.6)           
mierzy kąty mniejsze od 180 stopni z dokładnością do 1 stopnia

rysuje kąt o mierze mniejszej niż 180 stopni;

oblicza miary kątów, stosując przy tym poznane własności kątów i wielokątów
Rodzaje i własności trójkątów. (9.1, 9.2, 9.3, 11.6) 
rozpoznaje i nazywa trójkąty ostrokątne, prostokątne i rozwartokątne, równoboczne i równoramienne

konstruuje trójkąt o trzech danych bokach;

ustala możliwość zbudowania trójkąta (na podstawie nierówności trójkąta)
stosuje twierdzenie o sumie kątów trójkąta
Równoległoboki. (9.4, 9.5)    

rozpoznaje i nazywa kwadrat, prostokąt, romb, równoległobok
Trapezy. (9.4, 9.5, 11.6)       
rozpoznaje i nazywa trapez
Klasyfikacja czworokątów (9.4, 9.5)
zna najważniejsze własności kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trapezu

Klasa V 
Wymagania na 5 trymestr

Matematyka
TREŚCI         
Dla klasy V                
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 5 trymestrze:
Ułamek dziesiętny. (4.6, 4.7, 4.12)   
zapisuje wyrażenia dwumianowane w postaci ułamka dziesiętnego i odwrotnie

zaznacza ułamki zwykłe i dziesiętne na osi liczbowej oraz odczytuje ułamki zwykłe i dziesiętne zaznaczone na osi liczbowej

porównuje ułamki (zwykłe i dziesiętne)
Dodawanie i odejmowanie ułamków dziesiętnych. (5.2, 5.4)     

dodaje i  odejmuje ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych przykładach), pisemnie i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach)

porównuje różnicowo ułamki
Mnożenie ułamków dziesiętnych. (5.2)        
mnoży ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych przykładach), pisemnie i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach)
Dzielenie ułamków dziesiętnych. (5.2)         

dzieli ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych przykładach), pisemnie i za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach)
Zamiana jednostek. (4.6, 5.3, 5.4, 12.6, 12.7)         

zamienia i prawidłowo stosuje jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr;

zamienia i prawidłowo stosuje jednostki masy: gram, kilogram, dekagram, tona
Obliczenia czasowe. (12.3, 12.4)     

wykonuje proste obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach

wykonuje proste obliczenia kalendarzowe na dniach, tygodniach, miesiącach, latach
Porządkowanie danych w formie tabel, diagramów i wykresów. (13.1, 13.2)         
gromadzi i porządkuje dane

odczytuje i interpretuje dane przedstawione w tekstach, tabelach, diagramach i na wykresach
Procenty. (12.1, 12.2)           

interpretuje 100% danej wielkości jako całość, 50% – jako połowę, 25%− jako jedną czwartą, 10% – jako jedną dziesiątą, a 1% – jako setną część danej wielkości liczbowej

w przypadkach osadzonych w kontekście praktycznym oblicza procent danej wielkości w stopniu trudności typu 50%, 10%, 20%;
Pola figury płaskich. (11.2, 11.3)      
oblicza pola: kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trójkąta, trapezu przedstawionych na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych
Kreślenie wysokości równoległoboku.         
rysuje wysokość równoległoboku z użyciem ekierki
Pole równoległoboku i rombu. (11.2, 11.3)  
oblicza pola: kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych
Kreślenie wysokości trójkąta.           
rysuje wysokość trójkąta z użyciem ekierki
Pole trójkąta. (11.2, 11.3)     
oblicza pola trójkątów przedstawionych na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych
Kreślenie wysokości trapezu.           
rysuje wysokość trapezu z użyciem ekierki
Pole trapezu. (11.2, 11.3)     
oblicza pola: kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trapezu przedstawionych na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych
Zamiana jednostek pola. (11.2, 11.3)           
stosuje jednostki pola: m2, cm2, km2, mm2, dm2, ar, hektar (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń)

Klasa V
Wymagania na 6 trymestr

Matematyka
TREŚCI         
Dla klasy V                            
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 6 trymestrze:
Ułamek jako część i jako iloraz. (4.1, 4.2, 4.5)        

opisuje część danej całości za pomocą ułamka

przedstawia ułamek jako iloraz liczb naturalnych, a iloraz liczb naturalnych jako ułamek

przedstawia ułamki niewłaściwe w postaci liczby mieszanej i odwrotnie
Rozszerzanie i skracanie ułamków. (4.3, 4.4, 4.12)
skraca i rozszerza ułamki zwykłe
Dodawanie i odejmowanie ułamków o tych samych mianownikach. (5.1, 5.4)      
dodaje i odejmuje ułamki zwykłe o mianownikach jedno- lub dwucyfrowych, a także liczby mieszane
Dodawanie i odejmowanie ułamków o różnych mianownikach. (5.1, 5.4)      
sprowadza ułamki zwykłe do wspólnego mianownika

porównuje ułamki (zwykłe i dziesiętne)

porównuje różnicowo ułamki
Mnożenie ułamka przez liczbę naturalną. Obliczanie ułamka liczby. (5.5)   
oblicza ułamek danej liczby naturalnej

Mnożenie ułamków. (5.1)     
mnoży ułamki zwykłe o mianownikach jedno- lub dwucyfrowych, a także liczby mieszane
Odwrotności liczb.     

znajduje odwrotności liczb
Dzielenie ułamków. (5.1)      
dzieli ułamki zwykłe o mianownikach jedno- lub dwucyfrowych, a także liczby mieszane
Zamiana ułamków dziesiętnych na zwykłe i odwrotnie. (4.8, 4.9)        
zapisuje ułamek dziesiętny skończony w postaci ułamka zwykłego

zamienia ułamki zwykłe o mianownikach będących dzielnikami liczb 10, 100, 1000 itd. na ułamki dziesiętne skończone dowolną metodą (przez rozszerzanie ułamków zwykłych, dzielenie licznika przez mianownik w pamięci, pisemnie lub za pomocą kalkulatora)
Działania na ułamkach. (5.1, 5.6, 5.7)

dodaje, odejmuje, mnoży i dzieli ułamki zwykłe o mianownikach jedno- lub dwucyfrowych, a także liczby mieszane

oblicza kwadraty i sześciany ułamków zwykłych i dziesiętnych oraz liczb mieszanych
Rozpoznawanie brył. (10.1, 10.2)     
rozpoznaje graniastosłupy proste, ostrosłupy, walce, stożki i kule w sytuacjach praktycznych i wskazuje te bryły wśród innych modeli brył

wskazuje wśród graniastosłupów prostopadłościany i sześciany i uzasadnia swój wybór
Objętość bryły. (11.4, 11.5)  
stosuje jednostki objętości i pojemności: litr, mililitr, dm3, m3, cm3, mm3
Objętość prostopadłościanu. (10.2, 11.4, 11.5)       
oblicza objętość prostopadłościanu przy danych długościach krawędzi
Siatki prostopadłościanów. (10.3, 10.4)       
rysuje siatki prostopadłościanów
Siatki graniastosłupów i ostrosłupów (10.3) 
rozpoznaje siatki graniastosłupów prostych i ostrosłupów
Liczby ujemne. (3.1, 3.2, 3.3, 3.4, 3.5, 12.5)

podaje praktyczne przykłady stosowania liczb ujemnych

odczytuje temperaturę (dodatnią i ujemną)
Dodawanie liczb całkowitych. (3.4, 3.5)      
wykonuje proste rachunki pamięciowe na liczbach całkowitych
Porównywanie liczb całkowitych. (3.2, 3.4, 3.5)     
interpretuje liczby całkowite na osi liczbowej

porównuje liczby całkowite
Mnożenie i dzielenie liczb całkowitych (3.5)
oblicza wartości prostych wyrażeń arytmetycznych, stosując reguły dotyczące kolejności wykonywania działań

Egzamin klasyfikacyjny z bloku LOGICZNI w klasie V szkoły podstawowej obejmuje wyżej wymienione wymagania programowe i umożliwia uzyskanie oceny z matematyki.