Cele bloku: BOGACI. Rozumienie rzeczywistości społecznej
Jesteśmy bogaci
naszym dziedzictwem, umiemy być przedsiębiorczy.
Program
spełnia wymagania ogólne podstawy programowej historii i społeczeństwa dla
szkoły podstawowej.
Zaprezentowano w nim
podejście epizodyczno-chronologiczne. Bardzo ważnym elementem programu jest
zintegrowanie części poświęconej kształceniu postawy obywatelskiej
i elementów wiedzy o społeczeństwie z wymaganiami części
historycznej. Autorom programu zależy na tym, by podkreślić stałe powiązanie
obu przedmiotów: historii i WOS. Chodzi również o to, by pokazać
uczniowi, że wydarzenia, procesy i zjawiska, o których się uczy, są
powiązane ze współczesnym światem. Istotnym elementem wymagań programu jest
stopniowe kształtowanie umiejętności historycznych zapisanych w podstawie
programowej w części poświęconej wymaganiom ogólnym. Każda
z kształtowanych umiejętności jest rozwijana stopniowo. W poniższym
zestawieniu zaznaczono jedynie, w którym momencie rozpoczyna się jej
kształtowanie. W kolejnych trymestrach nauczyciel powinien jak najczęściej
pogłębiać każdą z nich – wybór i częstotliwość zależy od
indywidualnych potrzeb każdego ucznia. Ważne, by oprócz poszczególnych treści
realizowanych w
kolejnych trymestrach wszystkich lat nauki
nauczyciel nie zapominał o ciągłym utrwalaniu ogólnej chronologii
historycznej (podział na epoki historyczne, określanie czasu w kontekście
rządzącej dynastii itd.).
Historia i społeczeństwo w klasie IV szkoły
podstawowej.
Wymagania na 1 trymestr
Wymagania na 1 trymestr
Wymagania ogólne:
Podstawy – posługiwanie się podstawowym określeniem
czasu historycznego; obliczanie upływu czasu (okres p.n.e., n.e., tysiąclecie,
wiek, rok); umieszczanie wydarzeń na linii chronologicznej; odpowiadanie na
proste pytania dotyczące planu, mapy, ilustracji i tekstu; lokalizowanie
omawianych wydarzeń w czasie i przestrzeni; tworzenie prostej
wypowiedzi na temat wydarzenia historycznego. rozumienie pojęć: historia
(dzieje), historyk, historia prywatna, historia rodzinna, historia państw,
wyjaśnianie, w jakim celu poznaje się historię, czym zajmują się historycy,
umiejętność podania przykładów wydarzeń należących do historii prywatnej,
rodzinnej i państw, rozumienie pojęć: kalendarz, wiek (stulecie),
tysiąclecie, klepsydra, zasady ustalania wieku i połowy wieku dla danego
wydarzenia historycznego, umiejętność obliczania upływu czasu między
wydarzeniami historycznymi i umieszczania ich na linii chronologicznej,
znajomość różnych sposobów mierzenia czasu, znajomość wydarzenia, które dało
początek obowiązującemu w Europie systemowi datacji.
TREŚCI
Dla klasy IV
|
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 1 trymestrze:
|
Czym
zajmuje się historyk? Czym będziemy zajmować się na lekcjach historii –
wprowadzenie do przedmiotu. Co to jest historia. W jaki sposób mierzymy
czas. Badamy przeszłość za pomocą źródeł historycznych. Do czego służy nam
mapa? Czym jest linia chronologiczna?
|
zna
pojęcia: źródło historyczne, archeolog, archeologia, muzeum, ceramika,
kronika
potrafi
podać przykłady różnych źródeł historycznych i wyjaśnić, dlaczego należy
je chronić
umie
wyjaśnić, na czym polega praca historyka i archeologa
potrafi
przedstawić zadania muzeów
zna
pojęcia: mapa, legenda mapy, mapa historyczna, mapa geograficzna, róża
wiatrów
potrafi
wskazać na mapie, gdzie znajdują się kierunki: północ, południe, wschód
i zachód
potrafi
wymienić poznane rodzaje map
|
Poznajemy
swoje otoczenie.
W domu,
w szkole, w społeczeństwie. Skąd pochodzę, czyli moja historia.
Moja mała ojczyzna. Polska – mój kraj
|
wie, w jaki sposób żyli nasi praprzodkowie
|
Jak
powstały pierwsze cywilizacje?
Życie
naszych praprzodków. Nad Tygrysem, Eufratem i Nilem. Religia
i władza na terenach pierwszych cywilizacji. Dlaczego powstało pismo.
Dlaczego powstało prawo.
|
zna
pojęcia zbieractwo, myślistwo, koczowniczy i osiadły tryb życia
wyjaśnia
znaczenie pracy w życiu człowieka i dostrzega jej społeczny podział
wyjaśnia
znaczenie wynalazku pisma dla wspólnoty ludzkiej
wie,
do czego służyły gliniane tabliczki
wskazuje
na mapie Egipt
zna
podział społeczeństwa egipskiego
|
Starożytna
Grecja.
Poznajemy
tereny i zajęcia ludzi starożytnej Grecji. W demokratycznych
Atenach. Dlaczego mówimy o spartańskim wychowaniu. Kultura starożytnych
Greków. Różne potrzeby człowieka i ich zaspokajanie.
|
wskazuje
na mapie tereny starożytnej Grecji
zna
i rozumie pojęcia: miasto państwo, demokracja , pedagog, gimnazjon
wie,
w którym wieku Ateny przeżywały swój klasyczny okres
wie,
na czym polegało greckie wychowanie
zna
dyscypliny sportowe rozgrywane podczas starożytnych igrzysk olimpijskich
zna
i rozumie pojęcia: igrzyska olimpijskie, olimpiada, atleta, wieniec
oliwny
zna
imiona najważniejszych bogów greckich
potrafi
wyjaśnić, jak mieszkańcy Grecji wyobrażali sobie bogów
umie
wymienić główne cechy religii starożytnych Greków
|
Wymagania na 2 trymestr
Wymagania ogólne:
Utrwalanie umiejętności ogólnych kształconych
w poprzednim trymestrze oraz: obliczanie upływu czasu (epoka),
przyporządkowywanie wydarzeń datom, pozyskiwanie informacji z różnych
źródeł, współpraca z innymi uczniami w celu rozwiązania problemu.
TREŚCI
Dla klasy IV
|
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 2 trymestrze:
|
Starożytny
Rzym.
Jak
Rzym stał się imperium. Życie codzienne w Rzymie. Jak rządzono Rzymem.
Początki chrześcijaństwa. Dlaczego upadło cesarstwo rzymskie.
|
potrafi
wskazać na mapie Italię i Rzym
zna
rzymski sposób zapisu cyfr i liczb
zna
pojęcia: łacina, imperium rzymskie, cesarz
zna
najważniejsze budowle w starożytnym Rzymie
zna
pojęcia: Forum Romanum, triumf, bazylika, łuk triumfalny, Panteon
potrafi
opisać wygląd starożytnego Rzymu
potrafi
wyjaśnić, w jaki sposób Rzymianie budowali drogi
zna
najważniejsze rozrywki starożytnych Rzymian
umie
odczytać cyfry rzymskie
zna
i rozumie pojęcia: cyrk, rydwan, Circus Maximus, kwadryga, arena,
amfiteatr, gladiator, Koloseum
zna
postacie: Jezusa Chrystusa (P), Nerona
zna
i rozumie pojęcia: tolerancja
religijna, Żydzi (Izraelici), Biblia, Mesjasz, chrześcijaństwo
jest
w stanie opowiedzieć o życiu i działalności Jezusa Chrystusa
potrafi
opisać początki chrześcijaństwa
wie,
w jaki sposób doszło do podziału cesarstwa
wie,
kim byli barbarzyńcy
zna
daty: 776 p.n.e. 313, 395 i 476 r.
|
Kształtowanie
się nowej Europy.
Co
się stało w Europie po upadku Rzymu. Czy Karol Wielki zasłużył na swój
przydomek?
|
rozumie
pojęcie „państwa barbarzyńskie”
wie,
jakie były osiągnięcia Karola Wielkiego i w którym wieku żył
wie,
które państwa powstały w Europie po upadku państwa Franków
|
Wymagania na 3 trymestr
Wymagania ogólne:
Utrwalanie umiejętności ogólnych kształconych
w poprzednich trymestrach oraz: dostrzeganie związków teraźniejszości
z przeszłością; samodzielne zauważanie przyczyn i skutków analizowanych
wydarzeń
TREŚCI
Dla klasy IV
|
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
Uczeń po 3 trymestrze:
|
Polska
Piastowska.
Jak
powstało państwo polskie. Jak nazywają się historyczne dzielnice Polski.
Pierwszy król Polski Bolesław Chrobry. Jak pierwsi Piastowie rządzili swoim
państwem. Dlaczego Kazimierz Wielki był wielki?
|
potrafi
wymienić zajęcia mieszkańców Biskupina
zna
legendy o Piaście i Popielu oraz Lechu, Czechu i Rusie
zna
pojęcie dynastia Piastów
rozpoznaje
cechy charakterystyczne legendy
zna
pojęcia osada warowna, gród
wskazuje
na mapie Gniezno i państwo Mieszka I
umie
nazwać i wskazać historyczne dzielnice Polski
zna
nazwy regionów wchodzących w skład Polski
opisuje
panowanie Mieszka I ,umiejscawiając je w czasie i używając
pojęć: plemię, gród, drużyna, książę
opowiada
historię zjazdu gnieźnieńskiego, uwzględniając postacie: św. Wojciecha,
Bolesława Chrobrego i Ottona III
zna
daty 966 r., 1025 r.
wskazuje
na mapie Kraków i państwo Kazimierza Wielkiego, umiejscawiając je
w czasie i przestrzeni
opowiada
o panowaniu Kazimierza Wielkiego, z uwzględnieniem powstania
Akademii Krakowskiej i uczty u Wierzynka
wie,
w którym wieku panował Kazimierz Wielki
umie
wskazać różnice obszaru państwa pierwszych Piastów i Kazimierza
Wielkiego
|
Egzamin klasyfikacyjny z bloku BOGACI
w klasie IV szkoły podstawowej obejmuje wyżej wymienione wymagania
programowe i umożliwia uzyskanie oceny z historii
i społeczeństwa.
